Özgül Öğrenme Güçlüğü Danışmanlığı

Öğrenmeyi etkileyen olumlu ya da olumsuz birçok faktörler bulunmaktadır. Öğrenme bireylere göre farklılık göstermektedir; çevresel faktörü, bireyin gelişimsel ve psikolojik durumu, aile desteği, eğitim ortamı gibi çoklu unsurlar ile kolaylaşır ya da zorlaşır. Bazı çocukların; zihinsel, görsel, işitsel, duygusal ve sosyal yönlerden bir sorunu olmamasına rağmen; bu çocuklar okuma, yazma, konuşma, işitme, görme ve aritmetik gibi alanların birinde, birkaçında veya hepsinde güçlükler yaşayabilmektedirler (Şenel, 1998).

Sözel ya da yazılı dili anlama ya da kullanmayla ilgili kısımların bir ya da birkaçında yetersizlik ve sorun olan ve bu yetersizliklere ve soruna bağlı olarakta dinlemede, konuşmada, okumada, yazmada ya da matematiksel işlem yapabilme yeteneklerinde görülen problemlere Özgül öğrenme güçlüğü adı verilir. Özgül öğrenme güçlüğünün alt tipleri bulunmaktadır. Bunlar; okuma bozukluğu (disleksi), yazılı anlatım bozukluğu (disgrafi), matematik bozukluğu (diskalkuli) ve başka türlü adlandırılamayan öğrenme bozukluklarıdır. Disleksi, zeka düzeyi normal ya da normal üstü olan çocuklarda, duyusal, nörolojik, fiziksel, ruhsal ve kültürel özrü olmayan; okuma, yazma, matematik, kendini ifade etme, düşünme, zaman ve mekanda yönelme alanlarından biri veya birkaçında yetersizliğe yol açan bir bozukluktur.

Bu bozukluğa sahip çocuklar sıklıkla okula başladıkları dönemde kendilerini belli etseler de okul öncesi dönemde de anlaşılabilmektedir. Genel itibariyle bu bozukluğa sahip çocuklarda olan bazı durumlar şunlardır; Okul öncesi dönemdeki çocuklarda; konuşmada gecikme görülebilir, birbirine yakın heceli kelimelerde sesler karıştırılabilir, ayakkabıların bağlanmasında başarısızlık yaşanır (ince motor becerilerinde sıkıntılar olabilir), Sağ-sol karıştırılır, Bir iş yapılırken her iki el de kullanılır, kullanılacak el konusunda belirgin bir seçim yapılamaz, alfabedeki harf ve seslerin öğrenilmesinde zorluk yaşanır, zaman ve yer-yön kavramları birbirine karıştırılır gibi davranışlar görülebilir. Okul dönemindeki çocuklarda; okuma süreci geç ve zor öğrenilir, yavaş ve hatalı okunur, yazı bozuklukları çok sık görülür, matematikte güçlük çekilir, çarpım tablosunu öğrenememe görülür, imla ve noktalama hataları yapılır, d ile b, p ile b harflerini birbirine karıştırma, okuduğunu anlamada sorun yaşanır, okurken sık sık harfler karıştırılır (“dağ” yerine “bağ”, “sal” yerine “şal” vb.), harflerin sırası karıştırılır (“kız” yerine “zık” veya “ızk” vb.), benzer kelimeler birbirine karıştırılır (“incir” yerine “zincir”, “en” yerine “ne” vb.), ayna görüntüsü ile ters olarak yazma durumu, soyut kavramları anlayamama, aşırı hareketli veya aksine çok durağanda olabilirler, tüm bu sorunların beraberinde okul, aile, sosyal yaşam, iletişimsizlik, özgüven eksikliği gibi bir çok durumda beraberinde gelir ve görülür. Bu gibi belirtilerin ve davranışların görüldüğü çocukların bir uzmanın desteğinden geçmesi ve değerlendirme testlerinden geçmesi gerekmektedir. Özgül öğrenme güçlüğünün ilaçla tedavi edilmesi gerekmemektedir. Eğer özgül öğrenme güçlüğü ile beraber seyreden hiperaktivite veya dikkat eksikliği var ise bu gibi durumlarda ilaç gerekmektedir. Öğrenme güçlüğü olan çocuk veya gencin eğitim seviyesine, müfredat ve yaşıtlarına göre ne kadar geride oluşuyla veya ne tür bozuklukları olduğuyla ilgili iyi bir analiz sonrası hem akademik yönden hem davranışsal ve psikolojik yönden katkıda bulunacak bir tedavi yolu izlenmesi gerekmektedir. Bu çocukların öğrenme güçlüğü yaşaması gelecek için kötü sonuçlar doğurmaz en az normal çocuklar kadar başarılı olabilirler lakin bunun için tek yol ne kadar erken fark edilir ve tedavi süreci o kadar doğru izlenirse mümkün olabilir. Gerek aile, okul yetkilileri ve uzman eşliğinde sabırla ve doğru yöntemle bu çocukların hem akademik hem sosyal başarı ve ilişkileri yükseltilebilir. Her çocuğun büyüme, gelişme, öğrenme süreci çok farklı gelişmektedir bu unutmadan çocuğa baskı kurmadan, hoş görülü, disiplinli, tutarlı olunarak onlara gerekli desteğin sağlanması tedavi süreci için çok önemlidir. Ve unutulmamalıdır ki ‘Bazı zorluklar başarı şansını yükseltir.’ (Malcolm Gladwell)